Ben ik goed genoeg?

Leestijd 6 minuten

Bijgewerkt - 9 februari 2025

De vraag "Ben ik goed genoeg..." is waarschijnlijk een vraag die iedereen zichzelf stelt in het leven. Het is waarschijnlijk een van de meest diepgaande vragen die we onszelf stellen. Het beïnvloedt ons gevoel van eigenwaarde, onze relatie met anderen en onze relatie met God.

De zoektocht naar een antwoord brengt ons ertoe na te denken over onze sterke en zwakke punten, onze morele normen en ons doel in het leven. Vanuit Bijbels perspectief biedt deze vraag een uitnodiging om onze menselijkheid te beschouwen in samenhang met Gods kijk op ons.

Het certificaat

Laten we, voordat we het onderwerp analytisch bekijken, beginnen met een episode uit mijn leven, want deze vraag is mij ook zeker niet vreemd:

Mijn jeugd werd gekenmerkt door zeker goedbedoelde verboden en de onontkoombare overijverige wens van mijn moeder dat ik "iets zou worden". Een doctoraat in de rechten was prima geweest, maar een doctoraat in de geneeskunde was ook perfect aanvaardbaar. Nadat mijn cijfers op het humanistisch gymnasium, met de vreemde talen Latijn, Engels en Frans, in de ogen van mijn moeder veel te wensen overlieten en op geen enkele manier recht deden aan de numerus clausus van die tijd, zodat de droom van een doctoraat voorgoed verdween, maar mijn interesse in techniek ten minste de vage kans bood om op zijn minst een Dipl. Ing. te behalen, werd dit doel fel nagestreefd. Oefenen, oefenen, oefenen was aan de orde van de dag - zelfs in de vakantie.

Op een zomer stonden we op het punt om drie weken op vakantie te gaan naar Oostenrijk, en vanwege de rapportkaart dacht ik dat we geen tijd zouden hebben om te oefenen. Dus haalde ik twee plastic zakken waarin ik het rapport netjes tussen twee kartonnen ruggen van schrijfblokken legde, in de eerste zak stopte en de tweede zak eroverheen deed om te voorkomen dat er vocht in zou trekken.
Op weg naar huis was er een stuk land met een grote, nauwelijks gebruikte tuin achter een hoog smeedijzeren hek. Veel bladeren bedekten de losse grond. Een ideale verstopplaats. Ik schoof snel de bladeren en de bovenste laag grond opzij, begroef het lastige voorwerp in de zakken, bedekte het met bladeren en dat was dat.
Van tevoren had ik die klasgenootjes natuurlijk ingeënt voor het geval mijn moeder zou vragen of we de certificaten niet hadden gekregen, dat ze dezelfde informatie zouden geven.

Bij thuiskomst was de eerste vraag, zoals verwacht, "En ...?", gevolgd door mijn antwoord "Niets, dat krijgen we pas na de vakantie!". Mijn moeder met een zichtbaar geërgerde en ongelovige uitdrukking: "Dat geloof je toch zelf niet!" Waarop ik met de grootst mogelijke gelijkmoedigheid en het vermijden van de geringste blos antwoordde: "Je kunt de anderen bellen ..."

Ze belde niet - de vakantie, vrij van oefening, was gered! Maar tegen welke prijs!

Een paar weken voor haar plotselinge en onvoorspelbare dood vertelde ze me in een avondgesprek dat ze waarschijnlijk veel dingen verkeerd had gedaan in mijn opvoeding. Mijn antwoord was: "Je hebt niets verkeerd gedaan, ook al had je sommige van je beslissingen later willen herzien en een andere willen nemen. Het is normaal om beslissingen te nemen op basis van je huidige kennisniveau, maar achteraf, rekening houdend met de extra ervaringen die je hebt opgedaan, kom je tot een andere conclusie. Bijna niemand zal opzettelijk tegen beter weten in handelen, vooral ouders niet, die zich meestal richten op het welzijn van het kind.

Deze dialoog had een goede dertig jaar van ons leven veel aangenamer en communicatiever kunnen maken als ze het veel eerder had laten gebeuren. Maar goed, sommige dingen hebben tijd nodig, het zou alleen maar wenselijk zijn om dit besef zo vroeg mogelijk te internaliseren en niet te wachten tot kort voor het einde.

De schaal

Wat is eigenlijk onze maatstaf die bepaalt of we goed genoeg zijn of niet?

de seculiere ...

In onze samenleving wordt "goed genoeg" vaak afgemeten aan externe criteria: Succes, schoonheid, prestaties, erkenning. Veel mensen hebben het gevoel dat ze niet aan deze verwachtingen voldoen. Degenen die het niet kunnen bijbenen, voelen zich al snel minderwaardig.

Deze normen zijn echter vaak onbereikbaar en kunnen leiden tot een eindeloze zoektocht naar perfectie. Dit creëert een innerlijke druk die de werkelijke waarde van mensen kan verdoezelen.

... en het goddelijke

De Bijbel biedt een radicaal ander perspectief. Centraal staat de boodschap van Gods onvoorwaardelijke liefde. In Psalm 139:14 (Schlachter) staat er: "Ik dank U dat ik wonderbaarlijk en wonderbaarlijk gemaakt ben; wonderbaarlijk zijn Uw werken, en mijn ziel erkent dit goed!„
Deze woorden herinneren ons eraan dat onze waarde niet afhangt van onze prestaties of van andere mensen, maar van het feit dat we Gods schepselen zijn.

We komen deze boodschap ook tegen in het Nieuwe Testament. Jezus Christus kwam niet om volmaakte mensen te roepen, maar zondaars (vgl. Lucas 5:32 (Slager) - "Ik ben niet gekomen om rechtvaardigen te roepen, maar zondaars tot bekering.").

In de brief aan de Romeinen (3,23-24 (Schlachter)) Paulus vat deze waarheid samen:
"Want allen hebben gezondigd en komen te kort aan de heerlijkheid van God, en worden om niet gerechtvaardigd door zijn genade, door de verlossing die in Christus Jezus is."
God houdt niet van ons vanwege onze daden, maar IN SPITE van onze onvolmaaktheden. Het kruis is een teken dat we worden geaccepteerd zoals we zijn!

Spanningsveld - zonde en genade

Een belangrijk punt in de Bijbel is de erkenning dat wij als mensen niet "goed genoeg" zijn om in onze eigen kracht voor God te staan.

Deze waarheid kan op het eerste gezicht verwoestend lijken. Maar het wijst ons op Gods genade. In 2 Korintiërs 12:9 (Schlachter) zegt God tegen Paul: "En hij zei tegen mij: 'Laat mijn genade voldoende voor je zijn'..“
Deze uitspraak draait de menselijke maatstaven om: Juist in onze zwakheid, in onze fouten en tekortkomingen worden Gods grootheid en liefde geopenbaard.

Vrijheid

Als we ons door Gods liefde laten leiden, verandert onze kijk op onszelf. We kunnen ons realiseren dat het niet gaat om perfectie, maar om leven in vertrouwen op God. De Bijbel roept ons op om onze identiteit niet te zoeken in wereldse normen, maar in Christus (vgl. Galaten 2:20 (Slager) - "Ik ben met Christus gekruisigd en nu leef ik, niet meer ik, maar Christus leeft in mij. Maar wat ik nu in het vlees leef, leef ik door het geloof in de Zoon van God, die mij heeft liefgehad en zich voor mij heeft overgegeven."). Dit leidt tot een diepe innerlijke vrijheid.

Tegelijkertijd wordt duidelijk dat "goed genoeg" in Gods ogen niet betekent dat we passief zijn. We worden juist uitgenodigd om onze gaven te ontwikkelen en anderen te dienen. In Micha 6:8 (Schalchter) zegt:
"Het is je verteld,[5] O mens, wat goed is en wat de Heer van je vraagt: Wat anders dan recht te doen, lief te hebben en nederig te wandelen met uw God?"
Hier wordt duidelijk dat ons leven een betekenis heeft die verder gaat dan de vraag of we "genoeg" zijn. Het gaat om toewijding, liefde en verbondenheid met God.

Impulsen

Oefen zelfacceptatie: Accepteer jezelf als een wezen dat door God geschapen en geliefd is. Leer geduldig te zijn met je zwakheden.

Aanvaard Gods genade: Bid en dank God voor Zijn liefde, die onafhankelijk is van jouw prestaties.

Bekijk het eens vanuit een ander perspectief: Vraag jezelf af hoe God naar je leven kijkt in plaats van je te laten bepalen door externe normen.

Groeien in geloof: Zoek naar mogelijkheden om je relatie met God te verdiepen, bijvoorbeeld door bijbellezen, gebed of gemeenschap met andere gelovigen.

Excursus - Zelftwijfel

Ze was een jonge lerares met passie voor haar vak. Ze wilde haar leerlingen niet alleen kennis bijbrengen, maar ook waarden als respect, eerlijkheid en zelfvertrouwen. Maar ondanks haar inspanningen had ze altijd het gevoel dat ze niet goed genoeg was.

Elke dag stelde ze zichzelf dezelfde vragen: "Doe ik mijn werk echt goed? Verdien ik deze baan? Hebben mijn leerlingen überhaupt wel iets van mij geleerd?" Vooral als een les niet liep zoals gepland of als een collega haar bekritiseerde, twijfelde ze aan zichzelf.

Ze zag haar collega die elke leerling moeiteloos leek te motiveren. Haar lessen waren spannend, de leerlingen hingen aan haar lippen en ze kreeg veel lof van de ouders. Dus vroeg ze zich af: "Waarom kan ik niet zo zijn? Waarom ben ik niet zo goed?"

Ze voelde de druk ook in haar privéleven. Op sociale media zag ze vrienden die alles onder controle leken te hebben, de perfecte carrière, de gelukkige relatie, het voldane leven, de ongelooflijk mooie vakanties. Elke keer als ze deze beelden zag, groeide de gedachte in haar: "Ik ben niet genoeg."

Op een dag, na een vermoeiende week, ging ze uitgeput op een bankje op het schoolplein zitten. Een leerling uit haar klas kwam naar haar toe en zei verlegen: "Ik wilde je bedanken. Door jou geloof ik weer in mezelf. Vroeger dacht ik dat ik dom was, maar jij hebt me laten zien dat ik het kan!"

Ze was sprakeloos. Hoe was hij zover gekomen? Ze was maar middelmatig! Maar in de ogen van deze leerling had zij HET verschil gemaakt.

s Avonds las ze haar Bijbel en kwam ze het volgende tegen Jesaja 43:1 „En nu zegt de HEER die jou, Jakob, heeft geschapen en die jou, Israël, heeft gevormd: Vrees niet, want Ik heb je verlost! Ik heb je bij je naam genoemd, je bent van mij.„
En toen, alsof ze nog meer bevestiging nodig had, kwam ze het volgende tegen 2 Korintiërs 12:9 „En Hij zei tegen mij: "Mijn genade is u genoeg, want mijn kracht wordt in zwakheid volmaakt. Daarom zal ik mij liever beroemen op mijn zwakheden, zodat de kracht van Christus in mij kan wonen.„.

Ze realiseerde zich dat ze zich altijd alleen maar op haar eigen zwakheden had gericht in plaats van te zien wat ze al kon bereiken. Ze begreep nu dat het er niet om gaat perfect te zijn, maar om het beste te geven en erop te vertrouwen dat God het - vermeende - weinige zal zegenen.

Vanaf die dag begon ze te beseffen dat het niet de zelfopgelegde perfectie was waar ze naar streefde, het strikt volgen van de syllabus tot in het kleinste detail dat het waard was om naar te streven, maar Gods welbehagen en Zijn wegen. Ze concentreerde zich erop te doen wat ze kon en de rest aan God over te laten.

Conclusie

De vraag "Ben ik goed genoeg?" is uiteindelijk een uitnodiging om onze eigen identiteit te zien in het licht van Gods liefde. De Bijbel laat ons zien dat onze waarde niet wordt afgemeten aan extern succes of perfectie, maar aan de genade en liefde van God.

In deze waarheid vinden we niet alleen troost, maar ook vrijheid en aanmoediging om ons leven met vertrouwen vorm te geven. God zegt tegen ieder van ons: "Je bent genoeg omdat ik van je hou."