Ενημερώθηκε - Μάρτιος 27, 2025
Πολλοί άνθρωποι θυμούνται ακόμη την προτροπή "Μην αγοράζετε από ..." από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι νεότερες γενιές τη θυμούνται ελάχιστα, ίσως από τα μαθήματα ιστορίας.
Αυτό βασίστηκε σε πολιτικά συμφέροντα, η επιβολή των οποίων οδήγησε σε πατερναλισμό, διακρίσεις, δυσφήμιση, διώξεις, ζημιές στις επιχειρήσεις και χειρότερα.
"Ποτέ ξανά" λέγεται συχνά σε αυτό το νοητικό πλαίσιο και όμως η ιστορία επαναλαμβάνεται, δυστυχώς χωρίς η ανθρωπότητα να έχει μάθει τίποτα από αυτήν.
Υπάρχουν πολλά παραδείγματα αυτού σε κοσμικό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του χώρου των εκκλησιών, οι οποίες δεν έχουν καλυφθεί με δόξα, συμπεριλαμβανομένου του κυνηγιού μαγισσών, προκειμένου να προστατεύσουν τα δικά τους συμφέροντα.
Αυτός είναι ένας άλλος λόγος για τον οποίο, κατά τη διάρκεια των αιώνων, μια μεγάλη ποικιλία διαφορετικών δογμάτων και αποκαλούμενων ελεύθερων κοινοτήτων έχουν προκύψει από πολλές διαφορετικές ομάδες απόσχισης.
Κάθε μία από αυτές πήρε τη δική της κατεύθυνση με μια ξεχωριστή εστίαση, η οποία τελικά έγινε χαρακτηριστική για την ομολογία.
Τώρα είναι άλλο πράγμα να έχει κανείς διαφορετική άποψη για τη σωτηρία και τον τρόπο επίτευξής της. Όσοι συμφωνούν με αυτό και αισθάνονται άνετα στην κοινότητα, θα ταυτιστούν επίσης ως επί το πλείστον με αυτό και θα εκφράσουν αυτή την πεποίθηση στον έξω κόσμο. Όμως, όπως όλοι γνωρίζουμε, η ελευθερία του ενός ατόμου τελειώνει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου.
Ακόμη και η δικαιολογία ότι τα προϊόντα που αγοράζονται από την εν λόγω εταιρεία πωλούνται από κάποιον με διαφορετικό θρησκευτικό προσανατολισμό, ο οποίος δεν είναι ανεκτός εδώ, δεν είναι ούτε βιβλική ούτε συμβατή με το κοσμικό δίκαιο - ανεξάρτητα από την αλήθεια του ισχυρισμού.
Ως χριστιανός, για παράδειγμα, δεν επιτρέπεται να αγοράζετε προϊόντα από χώρες μη χριστιανικής πίστης ή ακόμη και να περνάτε τις διακοπές σας εκεί.
Θεμελιώδης για την άποψη αυτή και τη δικαιολόγηση εκείνων που εκδίδουν τέτοιες απαγορεύσεις ή συστάσεις προς τα μέλη της εκκλησίας τους είναι συχνά ένα απόσπασμα, όπως από το Προς Εβραίους 13, 9 "Μη παρασύρεστε από διάφορες και παράξενες διδασκαλίες, διότι είναι πολύτιμο πράγμα να στερεωθεί η καρδιά, πράγμα που συμβαίνει με τη χάρη"..
Μπορείτε να χτυπήσετε τους ανθρώπους μέχρι θανάτου με τη Βίβλο, ειδικά αν παίρνετε αποσπάσματα από το πλαίσιο ή αν τα παραθέτετε ελλιπώς. Επειδή ολόκληρο το εδάφιο συνεχίζει " ... όχι με την τροφή, για την οποία όσοι τη χειρίζονται δεν έχουν καμία χρήση".
Αυτό αφορούσε το παράπονο των Φαρισαίων που, όπως και στο Λουκάς 11, 38..41 περιγράφεται "Όταν ο Φαρισαίος το είδε αυτό, απορούσε που δεν είχε πλυθεί πριν φάει..." στόχευαν στην εντολή να καθαρίζει κανείς τον εαυτό του πριν πάρει τροφή και θεωρούσαν την παράλειψη αυτή ως αδίκημα.
Ματθαίος 15, 11 διευκρινίζει το "Ό,τι μπαίνει στο στόμα δεν μολύνει τον άνθρωπο, αλλά ό,τι βγαίνει από το στόμα μολύνει τον άνθρωπο". ή, σε Ματθαίος 12:34 διατυπωμένη κάπως πιο δραστικά "Εσείς, οχιές, πώς μπορείτε να λέτε καλά πράγματα ενώ είστε κακοί;"το οποίο τονίζει το πραγματικό νόημα με μεγαλύτερη σαφήνεια.
Αλλά πώς πρέπει να αντιμετωπίζουν οι χριστιανοί τέτοιους εκκλησιαστικούς ηγέτες, ηγέτες, ιεροκήρυκες, ποιμένες, πρεσβύτερους κ.λπ.
Μια επιλογή είναι να τις αγνοήσετε. Μια άλλη: προσπαθείτε να τους πείσετε με επιχειρήματα. Μια άλλη, πιθανώς σοφότερη επιλογή: τους ζητάτε να εξηγήσουν πώς κατέληξαν στην άποψή τους ότι πρέπει να επιβληθεί απαγόρευση, τι στοιχεία έχουν για να υποστηρίξουν τους ισχυρισμούς τους - γιατί απλά θέλετε να καταλάβετε την άποψή τους.
Και πάλι, προκύπτουν διάφορα σενάρια ως απάντηση. Θα μπορούσε να είναι "Επειδή το λέω εγώ! Δεν διαφωνώ!" Ή "Έχω τους λόγους μου γι' αυτό, άλλωστε είμαι υπεύθυνος για σένα και ξέρω τι λέω!". Μια δήθεν συμπαθητική θα μπορούσε να είναι "Χαίρομαι που ανησυχείς κι εσύ γι' αυτό. Μπορείς να πιστέψεις την κρίση μου, έχω κάνει πολλή έρευνα και ανησυχώ πολύ για τη σωτηρία σου, οπότε είναι μόνο για το καλό σου!"
Είναι σημαντικό να βασιστεί μια απαγόρευση ή μια σύσταση να μην αγοράζετε προϊόντα από αυτό ή εκείνο το πρόσωπο σε γεγονότα που αντέχουν σε έλεγχο. Η μη υποστήριξη κάποιου με την αγορά προϊόντων είναι θεμιτή εάν, από αντικειμενική άποψη, αφαιρεί την οικονομικά υποστηρικτική βάση για τη συνέχιση της διάδοσης γεγονότων που αναγνωρίζονται αναμφίβολα ως ψευδή.
Μια -δυστυχώς- μάλλον απίθανη απάντηση θα μπορούσε να οδηγήσει στη δημοσιοποίηση των υποκείμενων πληροφοριών που επιβεβαιώνουν τις δηλώσεις του και δίνουν στην πραγματικότητα στο άλλο μέρος την ευκαιρία να επανεξετάσει και, αν χρειαστεί, να αλλάξει αργότερα την καταδίκη του με βάση καλύτερη γνώση.
Γιατί η τελευταία, επιθυμητή, εξέλιξη είναι η λιγότερο πιθανή; Επειδή εκείνοι που κηρύσσουν μια γενική απαγόρευση χωρίς να κατονομάζουν επαληθεύσιμες βάσεις βασίζονται συνήθως σε πληροφορίες που έχουν αφαιρεθεί από το πλαίσιο ή είναι ελλιπείς, ή σε σκόπιμα επιλεκτικές και υποκειμενικά χρωματισμένες πληροφορίες που εξυπηρετούν καλύτερα τα προσωπικά τους συμφέροντα ή τις πεποιθήσεις τους, το δόγμα τους - αλλά όχι απαραίτητα την αλήθεια. Οι προκατασκευασμένες απόψεις, οι φήμες, οι ασυνεπώς διεξαχθείσες έρευνες ή τα σκόπιμα παραλειφθέντα ερευνητικά αποτελέσματα που έρχονται σε αντίθεση με τη δική του γνώμη και στη συνέχεια αποσιωπούνται, είναι επίσης μεταξύ των παραλλαγών της πιθανής (εσφαλμένης) διαμόρφωσης γνώμης.
Αν η αμφισβήτηση είναι ανεπιθύμητη, εμποδίζεται ή ακόμη και απαγορεύεται ρητά, τότε, όπως μας έχει ήδη διδάξει η ιστορία - και ελπίζουμε ότι θέλουμε να μας θεωρούν ως όντα ικανά να μαθαίνουν και να σκέφτονται - αυτό θα πρέπει να σημάνει συναγερμό.
Όποιος ενδιαφέρεται ειλικρινά για την ευημερία του συνομιλητή του θα καλωσορίσει κάθε αμφισβήτηση και θα τη θεωρήσει ευκαιρία για ειλικρινή, αντικειμενική διευκρίνιση. Ομοίως, θα χρησιμοποιήσει αποδεδειγμένα ακριβείς πληροφορίες από τον συνομιλητή του για να εναρμονίσει τη δική του επικρατούσα άποψη, προκειμένου να προβεί σε διορθώσεις, αν χρειαστεί. Πιστός στο σύνθημα "η εποικοδομητική κριτική είναι ρητά ευπρόσδεκτη"!
Αν στη συνέχεια σταθεί ενώπιον του εκκλησιάσματός του και θέσει την ουσία της συζήτησης, καθώς και τυχόν διορθώσεις στις πεποιθήσεις του, στη διάθεση των ενοριτών του με βάση τα πρόσθετα στοιχεία που είναι πλέον διαθέσιμα, αποσύρει την "απαγόρευσή" του και, εμπιστευόμενος την κατάλληλη ικανότητα λήψης αποφάσεων του καθενός, αφήνει την τελική κρίση στον καθένα, θα μπορούσε κανείς να μιλήσει σχεδόν για υποδειγματική συμπεριφορά.
Πέρα από τις διαπροσωπικές πτυχές, όποιος διατυπώνει τέτοιες "απαγορεύσεις" κινείται σε νομικά αμφίβολο έδαφος, τόσο από βιβλική όσο και από κοσμική άποψη.
Γαλάτας 5, 13 λέει το "Εσείς, όμως, αδελφοί, έχετε κληθεί στην ελευθερία- μόνο μην χρησιμοποιείτε την ελευθερία ως λόγο για τη σάρκα, αλλά με την αγάπη να υπηρετείτε ο ένας τον άλλον".
Η εκφώνηση μιας τέτοιας απαγόρευσης έρχεται έτσι σε αντίθεση με την αρχή ότι κάθε πιστός έχει την ελευθερία να λαμβάνει τις δικές του αποφάσεις σύμφωνα με τη συνείδησή του και τη σχέση του με τον Θεό.
Προς Ρωμαίους 14, 5 - 6 ενεργοποιημένο "Το ένα άτομο θεωρεί ότι μια μέρα είναι πιο σημαντική από μια άλλη, ενώ το άλλο θεωρεί ότι όλες οι μέρες είναι ίδιες. Ας είναι ο καθένας πλήρως πεπεισμένος για τη γνώμη του. Όποιος τηρεί την ημέρα, την τηρεί στον Κύριο, και όποιος δεν τηρεί την ημέρα, δεν την τηρεί στον Κύριο".ότι οι πιστοί είναι ελεύθεροι να λαμβάνουν ορισμένες αποφάσεις για λόγους συνείδησης, εφόσον τιμούν τον Θεό στις πράξεις τους.
Μάρκος 12, 31 συμπληρωμένο "Θα αγαπάς τον πλησίον σου όπως τον εαυτό σου. Καμία άλλη εντολή δεν είναι μεγαλύτερη από αυτή." Αγάπη (του πλησίον) για τους άλλους σημαίνει να αφήνεις στους συνανθρώπους σου την ελευθερία να αποφασίζουν οι ίδιοι τι είναι καλύτερο για αυτούς, χωρίς να τους κρίνεις ή να κάνεις διακρίσεις εναντίον τους αν διαφέρουν από τη δική σου γνώμη.
2 Κορινθίους 5:10 διδάσκει: "Διότι όλοι πρέπει να παρουσιαστούμε ενώπιον του κριτηρίου του Χριστού, για να λάβει ο καθένας ό,τι έκανε μέσω του σώματος, είτε καλό είτε κακό".δηλαδή ότι κάθε πιστός είναι υπεύθυνος ενώπιον του Θεού για τις δικές του αποφάσεις και πράξεις.
Στο 1 προς Κορινθίους 10:23-24 Ο Παύλος γράφει: "Όλα επιτρέπονται, αλλά όχι όλα είναι χρήσιμα. Όλα τα πράγματα είναι νόμιμα, αλλά όχι όλα τα πράγματα οικοδομούν. Κανείς ας μην επιδιώκει το δικό του, αλλά ο καθένας το δικό του" και έτσι δείχνει ότι πρέπει να ζυγίζουμε και εμείς αν το μέτρο είναι χρήσιμο, εποικοδομητικό, όχι σύμφωνα με τη δική μας κρίση, αλλά από την άποψη του άλλου.
Ματθαίος 7:1-2 νουθετεί το "Μην κρίνετε, για να μην κριθείτε. Διότι με όποιο μέτρο μετράτε, θα σας μετρηθεί και πάλι". και έτσι μας συμβουλεύει να μην ενεργούμε ενάντια στο πρότυπο του Ιησού και να μην κάνουμε λανθασμένες κρίσεις.
Στη Γερμανία, η κοσμική νομολογία περιλαμβάνει, για παράδειγμα, το άρθρο 2 GG, το άρθρο 5 GG, το άρθρο 12 GG, το άρθρο 19 GWB, το άρθρο 1 UWG, το άρθρο 3 UWG, το άρθρο 1 AGG, το άρθρο 823 BGB και το άρθρο 1004 BGB.
Εν ολίγοις: όποιος διαδίδει δημοσίως αναληθείς ισχυρισμούς και/ή κάνει κάποιον να μην αγοράσει τα προϊόντα μιας εταιρείας είναι ένοχος για την παραβίαση μιας σειράς νόμων και μπορεί να υποχρεωθεί να καταβάλει αποζημίωση και να ανακαλέσει τους ψευδείς ισχυρισμούς του.
Πρέπει επίσης να ληφθούν υπόψη πτυχές του ποινικού δικαίου, όπως το άρθρο 186 του γερμανικού ποινικού κώδικα (StGB) (βλάβη της φήμης που προκλήθηκε από τη δήλωση, ακόμη και χωρίς την ύπαρξη ψευδούς ισχυρισμού) και το άρθρο 187 StGB (εν γνώσει του ψευδής ισχυρισμός).
Είναι λοιπόν απολύτως λογικό να κάνει κανείς ενδελεχή έρευνα ΠΡΙΝ διαδώσει επιπόλαιους ισχυρισμούς, προκειμένου να εκπληρώσει την ευθύνη του απέναντι στους συνανθρώπους του και στην ίδια την υπόθεση, αν δεν θέλει να χάσει την αξιοπιστία του στη συνέχεια και να βρεθεί αντιμέτωπος με τη θεία και την κοσμική δικαιοδοσία.